Instrukcja obsługi technicznej Asus Audio Card Xonar D2

Cechy produktu ASUS Xonar D2/PM PCI 7. 1 Audio Card + Battlefield 3

Dostępność w salonach

Podobne produkty

ASUS Xonar D2/PM PCI 7. 1 Audio Card +… - Recenzje, opinie i komentarze

Ocena: 6 / 6 - 2 opinie

RAINQ · Kupiłem kartę a gry ani widu ani słychu kuponu na pobranie gry też nie ma o co chodzi??

23 Luty 2012 · Ocena: 6

Vego · Zakupiłem podobną kartę (wersje pci-e) - klucz do battlefield 3 dołączony jest w postaci "mini pocztówki" o wymiarach 12x8 cm - na jej odwrocie znajduje się klucz pod zdrapką, znajdziesz ją wśród instrukcji, okablowania etc

18 Marzec 2012 · Ocena: 6

Wstecz Góra Strony

ASUS Xonar DX zachowuje sporą część funkcjonalności swoich mocniejszych braci (D2 i D2X). Nie jest jednak reklamowany jako karta dla najbardziej wymagających melomanów, a raczej jako produkt dla graczy. Ograniczenie kosztów produkcji poprzez zmiany w konstrukcji, a także zestawie montowanych na kartach podzespołów, pozwoliło stworzyć produkt, który z główną konkurencją, Sound Blaster X-Fi, będzie w stanie walczyć przede wszystkim ceną.

Xonar DX to jak dotąd jedna z niewielu kart dźwiękowych przeznaczonych dla interfejsu PCI Express. Wraz z powolnym odchodzeniem przestarzałego PCI w niebyt to właśnie karty dźwiękowe były tą grupą podzespołów komputerowych, od których najbardziej oczekiwano szybkiego przejścia na PCI Express. DX to drugi już Xonar korzystający z tego interfejsu.

W porównaniu do wersji D2 i D2X już na pierwszy rzut oka widać, że w kartach DX poczyniono spore cięcia. Dla ich grupy docelowej na szczęście nie powinny one mieć żadnego znaczenia. ASUS przede wszystkim zubożył analogowy tor dźwięku, co oczywiście spowodowało obniżenie jakości dźwięku względem pełnowymiarowych Xonarów.

Karta z bliska

Sercem karty Xonar DX jest kontroler ASUS AV100. W pełnowymiarowych Xonarach oznaczenie kontrolera jest inne: AV200. W rzeczywistości obie jednostki to ten sam układ C-Media Oxygen HD. Zapewnia on odtwarzanie i nagrywanie dźwięku z rozdzielczością 24 bitów przy próbkowaniu maksymalnym na poziomie 192 kHz.

Dźwięk może odtwarzać na maksymalnie ośmiu kanałach, a rejestrować – z 12. Ponadto AV100 jest w pełni zgodny ze standardami DirectSound i DirectSound3D, poprzez który umożliwia przetwarzanie aż 128 głosów w grach. W grach korzystających z interfejsu OpenAL przetwarza maksymalnie 64 głosy.

Ważną kwestią jest obsługa standardu EAX: Xonar DX zapewnia pełną obsługę rozszerzeń EAX i EAX 2. 0. Dodatkowo dzięki specjalnemu rozszerzeniu sterownika, DX GX 2. 0, karty te rozpoznawane są przez gry jako zgodne z EAX Advanced HD 5. 0! Jak to działa i na co to komu, powiemy w trakcie opisu funkcjonalności i oprogramowania kart.

Ponieważ sam kontroler AV100 jest układem przystosowanym do komunikacji poprzez interfejs PCI, aby Xonar DX mógł współpracować z PCI Express, potrzebny jest tzw. mostek. W jego rolę wcielił się układ PLX Technology PEX8112. Jego obecność na karcie sprawia, że Xonar DX wymaga dodatkowego zasilania. Odpowiednie gniazdko, molex typu FDD, znajduje się na samej karcie i aby wszystko działało poprawnie, musimy do niego podłączyć zasilanie.

W celu obniżenia ceny Xonara DX analogowy tor dźwięku zmodyfikowano tak, aby nie przesadzić i zbytnio nie obniżyć wyjściowej jakości dźwięku. W tym przypadku przetwarzaniem dźwięku z postaci cyfrowej na analogową zajmują się dwa przetworniki.

Dźwięk w postaci analogowej na dwa przednie wyjścia (głośniki stereo, słuchawki) wysyła układ Cirrus Logic CS4398-CZZ, a więc dokładnie taki sam jak w przypadku najdroższych kart Sound Blaster X-Fi – Elite Pro. Przetwornik ten przetwarza dwa cyfrowe strumienie dźwięku (maksymalnie 24 bity/ 192 kHz), zapewniając dynamikę dźwięku na poziomie 120 dB.

Pozostałych sześć kanałów to zadanie dla oddzielnego przetwornika, Cirrus Logic CS4362. Ten maluch to odpowiednik stosowanych w kartach Sound Blaster X-Fi układów CS384. Różni je tylko liczba przetwarzanych kanałów (sześć i osiem). Podobnie jak w przetworniku dla kanałów przednich, także tutaj mamy do czynienia z układem akceptującym strumienie dźwięku o rozdzielczości 24 bitów i próbkowaniu 192 kHz. Deklarowany przez producenta poziom dynamiki dźwięku wynosi 114 dB.

Konwersją analogowego sygnału na postać cyfrową zajmuje się przetwornik Cirrus Logic CS5361. Od jego odpowiednika z kart Xonar D2 (CS5381) odróżnia go odstęp sygnału od szumu (SNR), który wynosi 114 dB (120 dB w przypadku modelu Xonar D2). Warto zaznaczyć, że Xonar DX podobnie jak jego więksi bracia może rejestrować dźwięk w rozdzielczości 24 bitów przy próbkowaniu 192 kHz. Wszystkie karty Sound Blaster X-Fi próbkowanie mają ograniczone do 96 kHz.

Oddzielny przetwornik zastosowano dla wewnętrznego wejścia dźwięku – ASUS DJ100 (C-Media CMI9870). Na karcie znajduje się tylko jedno takie źródło. Z niego karta otrzymuje strumień dźwięku o rozdzielczości 16 bitów i próbkowaniu 48 kHz.

Ponieważ karta kierowana jest przede wszystkim do graczy, w modelu Xonar DX zmieniono zestaw przedwzmacniaczy operacyjnych. Firma ASUS musiała z jednej strony utrzymać koszty na przyzwoitym poziomie, a z drugiej nie sknocić jakości dźwięku kiepskimi OPAMP-ami. Dlatego też zdecydowano się na dwa przednie kanały przeznaczyć układy Texas Instruments R4580, a na pozostałych sześć – JRC 5532.

Złącza i zestaw akcesoriów

Na plus należy zaliczyć dodanie złącza umożliwiającego podłączenie do karty gniazd audio z obudowy. Karty, o dziwo, nie pozbawiono specjalnych przełączników DPDT (na zdjęciu poniżej – cztery jasne kostki), dzięki którym poszczególne tory dźwięku są odcinane w celu wyeliminowania interferencji czy przenikania zakłóceń.

Na śledziu karty znajdziemy (od lewej) współdzielone gniazdo wejścia liniowego, mikrofonu i wyjścia cyfrowego. W dalszej kolejności mamy podwójne wyjścia analogowe, do których możemy podłączyć słuchawki lub głośniki, w liczbie od dwóch do ośmiu.

O ile w przypadku pełnowymiarowych kart Sound Blaster X-Fi połączenie wejścia mikrofonu z wyjściem cyfrowym przy braku złącza dla panelu audio obudowy było poważnym błędem, o tyle tu tego ostatniego nie zabrakło. Jeśli do komputera głośniki lub wzmacniacz podłączymy do gniazda optycznego, to mikrofon (i ewentualnie słuchawki) zawsze możemy podpiąć do gniazd w obudowie.

Wraz z kartą otrzymujemy dość lakoniczną instrukcję obsługi, obrazującą (głównie) podłączanie do niej urządzeń zewnętrznych. Ponadto w pudełku znajdziemy płytę CD ze sterownikami do Windows XP/2000 oraz Windows Vista, elektroniczną wersję instrukcji obsługi oraz Portable Music Processor Lite, dzięki któremu możemy konwertować muzykę na format MP3 lub WMA, z zastosowaniem efektów: Dolby Headphone, Dolby Virtual Speaker oraz Smart Volume Normalization.

Jeśli pogrzebiemy głębiej, w pudełku znajdziemy jeszcze dodatkowy śledź o niskim profilu oraz dwie dodatkowe śrubki. Ostatnim dodatkiem jest przelotka umożliwiająca podłączenie do karty światłowodu z końcówką typu TOSLink.

Funkcjonalność i konfiguracja

Kartę ASUS Xonar DX konfiguruje się za pośrednictwem tej samej aplikacji, którą widzieliśmy już przy okazji testów kart Xonar D2 i Xonar U1. Dzięki aktualizacjom sterowników i samego programu jest ona stale uzupełniana o nowe funkcje.

W głównej zakładce możemy regulować liczbę kanałów, dostosowując przetwarzanie dźwięku do typu sprzętu odsłuchowego, z którego korzystamy. Przypominamy, że jeśli system to Windows Vista, dostępna jest dodatkowa kontrolka Audio Channel, zastępująca systemową konfigurację liczby kanałów, które będą przechwytywane z aplikacji. Jeśli korzystamy z rozszerzenia DX GX 2. 0, o którym za chwilę, nie musimy się nią przejmować.

Za pomocą rozwijanego menu SPDIF Out możemy przełączyć cyfrowe wyjście dźwięku w tryb przekazywania stereofonicznego, nieskompresowanego strumienia (PCM) albo skorzystać z kodera Dolby Digital Live, dzięki któremu kartę możemy cyfrowo podłączyć do cyfrowego wzmacniacza, aby przesyłać dźwięk wielokanałowy (5. 1).

Virtual Speaker Shifter to funkcja umożliwiająca ustawienie balansu i dostosowanie głośności poszczególnych kanałów. Ponadto, gdy nie korzystamy z funkcji uprzestrzenniania dźwięku, tworzy ona dodatkowe, wirtualne kanały, które możemy pozycjonować w przestrzeni za pomocą przesuwanych głośniczków. Ta ostatnia funkcja ma także zastosowanie, gdy korzystamy z technologii tworzenia dźwięku przestrzennego.

A skoro o dźwięku 3D mowa, to w głównej zakładce możemy konfigurować takie funkcje, jak: Dolby Headphone, Dolby Virtual Speaker i Dolby Pro Logic IIx. Każda z nich za pomocą zestawu filtrów przetwarza dowolne strumienie dźwięku tak, aby stworzyć poczucie przestrzeni. Poszczególne funkcje można łączyć. Dolby Headphone lub Dolby Virtual Speaker uaktywnione razem z Dolby Pro Logic IIx sprawiają, że Xonar DX najpierw przetwarza strumienie stereofoniczne na wielokanałowe, a dopiero potem z takiej postaci powstaje holograficzny dźwięk 3D dla słuchawek albo głośników stereofonicznych. Gdy odtworzymy na przykład film z dźwiękiem 5. 1, funkcja Dolby Pro Logic IIx zostanie automatycznie pominięta.

Po prawej na dole mamy cztery tryby działania, a konkretnie – grupy ustawień zaprogramowane fabrycznie: muzyka, film, gry i hi-fi. W każdym z trybów ustawienia rozszerzeń Dolby są skonfigurowane tak, aby najlepiej pasowały do każdego z zastosowań. Pomysł naprawdę niezły, ale niezbyt praktyczny. Szkoda, że nie ma możliwości programowania tych trybów, co jak uważamy, jeszcze bardziej podniosłoby atrakcyjność karty.

Dodatkowe ustawienia głośników to funkcje zamiany wyjść: kanałów tylnych z bocznymi i kanału centralnego z basowym.

Piąty przycisk w samym rogu, z oznaczeniem GX, uaktywnia funkcję, którą powinien docenić każdy gracz, a także zwykły szary użytkownik Windows Vista. DX GX 2. 0, prezentowany jako rozwiązanie dla graczy, pod Windows Vista ma ogromne znaczenie, gdyż skutecznie eliminuje irytujące ograniczenia nowego stosu dźwiękowego.

DX GX 2. 0 jest tzw. wrapperem, a więc czymś w rodzaju tłumacza umożliwiającego komunikację gier i programów ze sterownikiem karty dźwiękowej. W Windows Vista to system operacyjny kontroluje cały proces przetwarzania dźwięku, nie dając użytkownikowi nawet krzty automatyzacji. Wróćmy jednak na chwilę do gier.

Wraz z Windows Vista Microsoft odciął gry od możliwości korzystania z rozwiązań w dziedzinie przetwarzania dźwięku specyficznych dla poszczególnych kart dźwiękowych, co oznacza na przykład brak rozszerzeń środowiskowych (EAX) czy poprawnego generowania dźwięku przestrzennego. Do ominięcia tej przeszkody potrzebny jest łącznik, który będzie przejmować strumienie, próbki dźwięku oraz instrukcje z gry i przekazywać je do sterownika karty dźwiękowej. W ten sposób, dzięki pominięciu „silnika” dźwiękowego Visty, liczba głosów w grach nie jest ograniczona do 32 (tak, takie jest ograniczenie w Windows Vista! ), co zrównuje nawet zaawansowane karty dźwiękowe z „integrami”. Dodatkowo można korzystać z efektów EAX w każdej postaci bez zastanawiania się, czy to tylko echo czy pełnowartościowy dźwięk środowiskowy.

Wraz z DX GX 2. 0 ASUS wprowadził coś więcej, niż mieliśmy do tej pory: EAX 5. 0, a więc wersję dotąd zarezerwowaną dla kart dźwiękowych Sound Blaster X-Fi. Dzięki temu w takich grach, jak Call of Duty 4 czy seria Battlefield, możemy skorzystać ze specjalnych trybów „X-Fi”, co w efekcie daje nam przetwarzanie do 128 głosów. To oczywiście nie wszystko. Efekty środowiskowe nie są generowane przez specjalny DSP, ale symulowane. Dodatkowo karty Xonar mogą korzystać z wyższych częstotliwości próbkowania, które w kilku grach zarezerwowano tylko dla kart Sound Blaster X-Fi.

EAX 5. 0 w kartach Xonar to oczywiście nie kopia 1:1. Creative nikomu nie sprzedaje licencji, a więc żaden producent nie ma dostępu np. do technologii balansowania i pozycjonowania rewerberacji (Environment Panning), ich wykluczania czy stosowania więcej niż jednego efektu środowiskowego jednocześnie. EAX 5. 0 w wykonaniu ASUSA to przede wszystkim trik mający na celu umożliwienie wykrycia Xonara DX jako karty zgodnej z tą technologią. Czy w praktyce różnice pomiędzy Sound Blasterem X-Fi a kartą ASUS Xonar są zauważalne? Sprawdzimy, oczywiście. Warto także wiedzieć, że DX GX 2. 0 działa nie tylko pod Windows Vista, ale także pod kontrolą jego poprzednika (XP).

W mikserze możemy regulować głośność każdego głośnika, a także każdego źródła dźwięku, cyfrowego lub analogowego.

W zakładce Effect mamy do dyspozycji 10-pozycyjny korektor widma (EQ) oraz system zarządzania efektami środowiskowymi.

Oprócz samej definicji środowiskowej możemy wybrać typ pomieszczenia, które ma być brane pod uwagę przy przetwarzaniu odtwarzanych dźwięków. Jedyne, czego tu brakuje, to regulacja stopnia przenikania efektów i oryginalnego dźwięku.

Karaoke oferuje takie funkcje, jak: zmiana tonacji głosu (Key Shifting), usuwanie wokalu (Voice Cancellation) oraz nakładanie echa na dźwięk pochodzący z mikrofonu (Mic Echo).

Funkcjonalność i konfiguracja – ciąg dalszy

Zakładka FlexBass pozwala skonfigurować odcinanie z pasma dźwięku elementów basowych przez ustalenie granicznej częstotliwości górnej. Dźwięki o niższych częstotliwościach w systemach 5. 1 i 7. 1 przenoszone będą do głośnika niskotonowego.

W tej samej zakładce możemy ustalić, czy wydzielone pasmo dla głośnika niskotonowego ma być usunięte z pozostałych kanałów. Zależnie od tego, czy mamy pełnozakresowe głośniki przednie, tylne i (lub) centralny, możemy zdecydować, gdzie oprócz głośnika basowego elementy basowe będą przenoszone.

Na uwagę zasługuje to, że zakładka ta może być wykorzystana, nawet jeśli używamy słuchawek. Karty ASUS Xonar DX, a od pewnego czasu także pozostałe modele tej serii, mają możliwość odcinania pewnego zakresu częstotliwości dla słuchawek. Funkcjonalność tę docenić mogą przede wszystkim posiadacze tańszych produktów, które źle znoszą zbyt duże skoki w najniższych partiach pasma, wytwarzając nieprzyjemne dla ucha chrobotanie.

AEC, czyli eliminowanie echa akustycznego (ang. Acoustic Echo Cancellation), ułatwi życie miłośnikom internetowych pogaduszek głosowych przy użyciu takich programów, jak Skype, Tlen czy Gadu Gadu. Jej zadaniem jest usuwanie z rejestrowanego dźwięku szumów tła, a także zapobieganie tzw. efektowi sprzężenia zwrotnego, który objawia się powracaniem dźwięków, a niekiedy buczeniem.

Gdy funkcja jest aktywna, konfiguracja karty jest niemożliwa. Ma to zapobiec błędnemu działaniu.

W zakładce VocalFX znajdziemy konfigurację funkcji umożliwiających wykorzystanie aktywnej definicji środowiskowej w procesie przetwarzania głosu z mikrofonu. Ma ona zastosowanie w grach. Identyczne rozwiązanie stosowane jest w kartach Sound Blaster X-Fi w rozszerzeniach EAX Advanced HD 5.

Korzystając z tej samej funkcji, możemy stosować definicje środowiskowe w wybranych komunikatorach internetowych (VoIP).

Na płycie oprócz sterowników i aplikacji konfiguracyjnej znajdziemy program ASUS PMP Lite. Służy on do konwertowania plików muzycznych z możliwością stosowania wybranych efektów przetwarzania, na przykład Dolby Headphone (np. jeśli chcemy przygotować utwory do słuchania na przenośnym odtwarzaczu) lub Dolby Virtual Speaker, oraz systemu wyrównywania głośności (SVN).

Testy syntetyczne (RMAA)

Testy syntetyczne przeprowadziliśmy za pomocą popularnego programu RightMark Audio Analyzer w wersji 6. 6. Standardowo testowaną kartę podłączyliśmy do wejścia liniowego karty Sound Blaster X-Fi Elite Pro.

16 bitów/ 44, 1 kHz

+0, 01, -0, 02DoskonałyPoziom zaszumienia, dB (A)-92, 8Bardzo dobryZakres dynamiki, dB (A)92, 9Zniekształcenia harmoniczne, %0, 0013Zniekształcenia harmoniczne + szum, dB (A)-86, 3DobryZniekształcenia intermodulacyjne + szum, %0, 0064Separacja kanałów, dB-93, 5Zniekształcenia intermodulacyjne 10 kHz, %0, 0067Ogólna jakośćDoskonała

Pasmo przenoszenia (od 40 Hz do 15 kHz), dB

16 bitów/ 48 kHz

-93, 293, 2-86, 70, 0061-93, 3

24 bity/ 96 kHz

+0, 00, -0, 03-112, 8112, 80, 0011-95, 5-106, 4

Poniżej zamieszczamy rysunki ilustrujące powyższe dane dla testów przy próbkowaniu 96 kHz i w rozdzielczości 24 bitów.

Pasmo przenoszenia

Poziom zaszumienia

Zakres dynamikiZniekształcenia harmoniczne + szum (przy -3 dB FS)Zniekształcenia intermodulacyjneSeparacja kanałówZniekształcenia intermodulacyjne (swept tones)

Wydajność w grach i testy odsłuchowe

Wyniki testów wydajności karty Xonar DX zestawiliśmy z wynikami Sound Blastera X-Fi Xtreme Music oraz zintegrowanego kontrolera Intel HD Audio (z przetwornikiem Realtek ALC888).

Platformę testową stanowił komputer z procesorem Intel Pentium Dual Core E2160 (podkręconym do 3, 33 GHz), dwoma 1 GB modułami pamięci DDR2-800 OCZ Reaper (920 MHz, 4-4-4-12), płytą główną Abit IP35-E i kartą graficzną Gigabyte Radeon X1800 XT 512 MB. Testy przeprowadziliśmy pod kontrolą systemu operacyjnego Microsoft Windows Vista Ultimate (x86) z dodatkiem Service Pack 1 i wszystkimi aktualizacjami. Każdą grę zaktualizowaliśmy do najnowszej dostępnej wersji.

Na wszystkich wykresach zawarliśmy wyniki w postaci liczby klatek na sekundę, a więc im wyższe są wartości, tym lepiej.

Prey używa interfejsu OpenAL do generowania dźwięku i korzysta z rozszerzeń EAX Advanced HD. Jest to jedna z paru gier silnie promujących firmę Creative. Aby móc korzystać z najnowszych rozwiązań EAX Advanced HD, do tej pory trzeba było mieć w komputerze kartę dźwiękową Sound Blaster Audigy lub X-Fi (z wyjątkiem wersji SE, Xtreme Audio i innych pozbawionych sprzętowej akceleracji przetwarzania dźwięku). Korzystając z technologii DX GX 2. 0, karty dźwiękowe ASUSA mogą bez żadnych kombinacji wykorzystywać pod kontrolą systemu Windows Vista swoje możliwości wspomagania przetwarzania dźwięku, a także przetwarzać dźwięk 3D.

Różnice wydajności w grze Prey są, jak widać, bardzo nieznaczne. Na tyle nieznaczne, że zauważenie ich podczas grania graniczy z cudem. 0 karty Xonar DX swoje zadanie spełnia wręcz wzorowo. Różnice pomiędzy dźwiękiem kontrolowanym przez stos audio systemu Windows Vista a wspomaganym przez programowe procesory (DSP) Xonara są ogromne.

Efekty środowiskowe generowane przez Xonara są naturalne, bez nadmiernego przenikania się z dźwiękami z gry. Dolby Headphone w połączeniu z nowym silnikiem DX GX 2. 0 sprawuje się lepiej niż z jego poprzednim wydaniem. ASUS Xonar DX już na początku gry daje pełne poczucie doskonale odwzorowanej przestrzeni, z wiernym zachowaniem pozycjonowania dźwięków na wszystkich osiach. W porównaniu z Sound Blasterem X-Fi Xonar pod tym względem wypada chyba nawet trochę lepiej. Dźwięki gry są czystsze, nie tak zniekształcone jak w X-Fi, którego funkcja CMSS-3DHeadphone ma tendencję do podcinania środkowej i dolnej części pasma, dość mocno eksponując najwyższe rejestry. To akurat daje się zauważyć w niemal wszystkich grach.

Bardzo ciekawie robi się dopiero wtedy, gdy chcemy na ucho wychwycić różnice pomiędzy prawdziwym zestawem rozszerzeń EAX Advanced HD a efektami środowiskowymi generowanymi przez programowe DSP karty ASUSA. W drugim przypadku brakuje na przykład tzw. wczesnych pogłosów czy przemieszczania się samych pogłosów (Environment Panning). Jednak w trakcie gry, zamieniając karty w komputerze, bardzo trudno to wychwycić. Ogólnie bardziej dynamiczny, głębszy i świetnie „zwirtualizowany” dźwięk przestrzenny karty Xonar bardzo skutecznie przesłania te braki.

Bioshock to następna gra wykorzystująca interfejs OpenAL pod kontrolą Windows Vista, dzięki czemu gracze nie muszą ograniczać się do mdłego, pozbawionego głębi dźwięku. O ile oczywiście w swoim arsenale mają Sound Blastera X-Fi (oprócz Xtreme Audio) lub... właśnie Xonara firmy ASUS.

W poprzednim pakiecie sterowników do karty ASUSA tkwił błąd uniemożliwiający wykorzystanie DX GX 2. 0 w grze Bioshock. Najnowszy pakiet ten błąd usuwa, a wcześniej producent udostępniał specjalną poprawkę (do poprzedniego pakietu). Gdy tylko uruchomimy grę i aktywujemy rozszerzenia EAX, dźwięk z gry na karcie Xonar przechodzi wspaniałą metamorfozę. Pozycjonowanie dźwięków za pomocą Dolby Headphone daje niesamowite poczucie realizmu i pewności siebie.

Na wielu etapach gry wszystko, co dzieje się za plecami naszej postaci, wzbudza dreszcze. Podwodny świat gry na Xonarze brzmi złowieszczo, głos narratora wręcz bajecznie stapia się z dźwiękowym tłem i pogłosami poszczególnych lokacji. Aż mi się gra spodobała...

Silnik dźwiękowy gry Call of Duty 4 to z jednej strony „dziwadło”, a z drugiej znak nadchodzących czasów. Brak tu możliwości wybrania konkretnej wersji rozszerzeń EAX, choć sam silnik według twórców obsługuje karty z EAX Advanced HD 4. 0 i 5. Jak to z „eaksem” bywa, jako gracze nie wiemy, co kryje się pod stwierdzeniem „obsługuje”. Na szczęście zachowano zgodność ze sprzętem wspomagającym owo przetwarzanie, dzięki czemu zarówno program Creative ALchemy, jak i wbudowany w sterowniki ASUSA system DX GX 2. 0 spełniają swoje zadanie. Nie dotyczy to prostych integr i kart dźwiękowych pozbawionych tych możliwości.

Zacznijmy od pozycjonowania dźwięków. Xonar pod tym względem sprawuje się wyśmienicie. Ponieważ akcja gry jest bardzo dynamiczna, wypełniona mnóstwem wybuchów, odgłosów strzałów, rykoszetów itp., ich pozycjonowanie jest wyjątkowo istotne. ASUS Xonar DX każdemu miłośnikowi tej gry zapewni ogromną dynamikę dźwięku, bardzo dobrze odwzorowując dynamikę samej akcji. Dolby Headphone nie zawodzi w żadnym momencie rozgrywki, dając naszym uszom precyzyjne podpowiedzi co do lokalizacji dźwięków, które do nich docierają. W najnowszych sterownikach poprawiono niedoskonałości powodujące, że niektóre dźwięki były pozycjonowane bez uwzględnienia wysokości, a niektóre zanikały pod konkretnymi kątami względem postaci w grze.

Słychać bardzo wyraźne różnice brzmienia pomiędzy Xonarem a kartami Sound Blaster X-Fi. I tym razem Xonar brzmi cieplej, bardziej żywo, bardzo dynamicznie. Pozycjonowanie dźwięków przez Sound Blastera X-Fi wypada w tym porównaniu bardzo dobrze, lecz jego brzmienie nie robi tak piorunującego wrażenia. Jak w mało której grze, tutaj X-Fi Crystalizer aż prosi się o uaktywnienie, choć nawet wtedy (mimo wyraźnej poprawy) to nadal nie to samo. Oczywiście, jeśli ktoś sam nie porównywał obu kart, a ma Sound Blastera X-Fi, nie powinien od razu wyrywać sobie włosów z głowy. W razie czego uruchomcie grę na jednostce zintegrowanej – zniechęcenie do gry murowane;).

Battlefield 2 nie tylko korzysta z rozszerzeń EAX Advanced HD, ale także (w trybie X-Fi) z wyższej jakości próbek dźwięku oraz lokalnej pamięci X-RAM na wybranych kartach serii Sound Blaster X-Fi (przez interfejs OpenAL).

Tutaj nastąpiło chyba największe zaskoczenie. Mimo że gra ma wbudowany specjalny tryb X-Fi, mający wykorzystać najbardziej unikalne cechy tych kart, w tym przypadku niemalże nie byliśmy w stanie ustalić, czy lepiej gra Sound Blaster X-Fi czy ASUS Xonar! Na Xonarze dźwięki szybkiej, efektownej akcji brzmią wręcz fantastycznie, z ostrymi jak brzytwa świstami pocisków i szarpiącymi bębenki elementami basowymi. Pozycjonowanie dźwięków i realizacja efektów środowiskowych, bez których dźwięk pod Windows Vista jest wręcz odpychający, na obu kartach są na najwyższym poziomie.

S. T. A. L. K. E. R. to na szczęście gra korzystająca pod Windows Vista z interfejsu OpenAL, gdy włączymy rozszerzenia EAX Advanced HD. Tutaj następne zaskoczenie, bo na tle Xonara karta Sound Blaster X-Fi, delikatnie rzecz ujmując, nie daje rady.

Przy porównywaniu na obu kartach dźwięku w grze szybko dały się we znaki nieprawidłowości w odwzorowaniu odległości dźwięków. Oddalone źródła chwilami brzmią, jakby dobiegały z zupełnie innej odległości, niż powinny, jeśli opierać się na tym, co widać na ekranie. Po raz kolejny Sound Blaster wykazał skłonność do eksponowania wysokich częstotliwości i problemy z pozycjonowaniem niektórych elementów.

Xonar tymczasem po świecie S. śmigał jak po maśle. Mając na uszach słuchawki, można wręcz utonąć w mrocznym świecie Czarnobyla, w którym atmosfera otoczenia i poszczególnych jego elementów jest przetwarzana ze wspaniałą dokładnością. Podobnie jak m. in. Sergey Romanov z X-bit labs muszę przyznać, że tak realistycznie brzmiącego środowiska dźwiękowego jeszcze nigdy nie miałem okazji słyszeć, na żadnej karcie dźwiękowej, w jakiejkolwiek innej grze!

Testy odsłuchowe – ciąg dalszy

Filmy i muzyka

Do testów odsłuchowych w przypadku filmów wykorzystaliśmy produkcje:

• „The golden compass”,
„The ruins”, „3:10 to Yuma”, „Transformers”.

Niezależnie od tego, czy słuchamy ze słuchawek, głośników stereo czy zestawu 5. 1, możemy mieć pewność, że Dolby Headphone, Dolby Virtual Speaker i Dolby Pro Logic IIx spełnią swoje zadania wzorowo. Jak już pisaliśmy w artykule „Karty dźwiękowe i zintegrowane układy audio bez tajemnic”, rozwiązania te w przypadku filmów są bezkonkurencyjne. Wirtualizacja dźwięku przestrzennego na słuchawkach i głośnikach stereo, pozbawiona nadmiernej ilości zniekształceń, jest na doskonałym poziomie.

Korzystając z wbudowanego w dekoder ffdshow, sprawdziliśmy też, jak funkcja Dolby Pro Logic IIx poradzi sobie z materiałem 5. 1 zmiksowanym do zwykłego stereo i odtworzonym ostatecznie na słuchawkach (z funkcją Dolby Headphone). Efekt nie jest oczywiście tak oszałamiający jak przy odtwarzaniu tego samego filmu z dźwiękiem 5. 1, jednakże w naszej ocenie filmy z dźwiękiem stereofonicznym bez wątpienia warto wzbogacić rozwiązaniami Dolby Laboratories, aby zwiększyć wrażenia.

Teraz nasz stały „partner” w testach kart dźwiękowych, czyli Jacek Niedziela ze swoim kojącym, pięknym brzmieniem kontrabasu. Słuchając „Piosenki Księżyca” do słów wiersza Baczyńskiego czy solowego wykonania „Capriccio #2”, można zatopić się w jaskrawych barwach czystego, bardzo dobrze wyznaczonego w centrum wokalu, otoczonego ciepłą, instrumentalną aurą. Poszczególne elementy są dobrze odseparowane.

Trudno wyczuć w tym wszystkim większe niedoskonałości, chociaż w porównaniu z droższą wersją Xonara, D2, daje się zauważyć pewna tendencja do nieco mniejszej wyrazistości w najwyższych partiach pasma. W muzyce bardziej dynamicznej, po części lub całkowicie elektronicznej, bardzo duży natłok elementów perkusyjnych potrafi czasem lekko przesłonić wokal i „przypałętać” się gdzieś w centrum akustycznej sceny. Zauważyliśmy to, słuchając na przykład niektórych kawałków Oasis, Offspring czy Linkin Park. To akurat nic specjalnie odstraszającego. Nie należy od karty za około 200 złotych wymagać, aby zapewniała naprawdę audiofilskie brzmienie. Tak czy inaczej, Xonar DX w swojej klasie cenowej bardziej wymagającym miłośnikom muzyki zapewni zauważalnie bardziej melomańską charakterystykę niż Sound Blastery. Zależy, co kto lubi.

Ale nie zdziwiło nas to, że taka Britney Spears, Blog 27 i inne „emogwiazdy” na Xonarze DX brzmią jak coś, co można by opisać jako chórek bekających nastolatków towarzyszący Pavarottiemu. Miłośnicy tego typu muzyki chyba bardziej pokochają karty Sound Blaster X-Fi z funkcją X-Fi Crystalizer. Nie zrozumcie mnie źle, to żaden przytyk do kart firmy Creative. Bardziej „growe” brzmienie kart Sound Blaster X-Fi oraz kuszący Crystalizer, a więc ostre „cykanie” i kopanie w subwoofer zamiast basów bardziej pasują do rytmów disco i pop, szczególnie w wydaniu „młodzieżowym”. Na Xonarze w razie potrzeby także wszystko można wyostrzyć (EQ), więc ostatecznie jego opinię uznajemy za nienaruszoną. To po prostu kwestia gustu.

Podsumowanie

Po kilkutygodniowych testach bez cienia wątpliwości możemy stwierdzić, że ASUS rzucił firmie Creative bardzo poważne wyzwanie. Xonar DX uzupełnia bardzo dobrze przyjętą serię kart dźwiękowych i ewidentnie jest produktem, który przy odpowiedniej dostępności ma szansę zdetronizować karty Sound Blaster X-Fi i walczyć o serca graczy.

Testy w kilku grach dają przewagę Xonarowi, przede wszystkim pod względem precyzji pozycjonowania poszczególnych dźwięków, czy to na słuchawkach, czy na stereofonicznym zestawie głośników. Tam, gdzie Sound Blaster X-Fi brzmiał trochę mdło, Xonar DX dawał poczucie głębi dużych przestrzeni. W nielicznych przypadkach w bezpośrednim starciu X-Fi przegrywał nawet wyraźnie.

Zwłaszcza w takich grach, jak S. czy Crysis, dźwięki przetwarzane przez Xonara wręcz wbijają się w uszy, przeszywają głowę i wylatują z drugiej strony. Między innymi w grach: S. R., Call Of Duty 4, Bioshock, zauważyliśmy wręcz, że bez porównania z Xonarem nie dałoby się zaobserwować, że Sound Blaster X-Fi odległość niektórych źródeł odwzorowuje nieprawidłowo i nie zapewnia tak samo dobrych wrażeń.

X-Fi z całym swoim arsenałem technologii CMSS-3D eksponuje dźwięki wysokich częstotliwości, na czym delikatnie traci wyrazistość wokalu. Elementy basowe, mimo że wyraźnie akcentowane, są jakby delikatnie rozmazane. Xonar DX zachowuje gładkość brzmienia, ale z mocnym zapasem werwy, i gdy trzeba „kopnąć”, nie zasypia.

Na to wszystko nakłada się oczywiście DX GX 2. 0, dzięki któremu Xonar DX może „podkradać” Sound Blasterom X-Fi rozszerzenia EAX Advanced HD. Bez nich powyższe opinie nie byłyby tak jednoznaczne. W testach praktycznych bardzo trudno określić wyższość rozszerzeń środowiskowych Xonara nad X-Fi – i na odwrót.

Ogólnie implementacja (emulacja – jak kto woli) rozszerzeń EAX 5. 0 w kartach serii Xonar to nie to samo, co oferują karty Sound Blaster X-Fi. Jednak w trakcie gry w wielu tytułach wychwycenie brakujących efektów jest wręcz niemożliwe.

Warta omówienia jest też wydajność, a raczej wpływ obu kart na płynność animacji. Jak wykazały nasze testy, sterowniki kart ASUSA są stale ulepszane i w obecnej formie, nawet z wykorzystaniem „wrappera” EAX 5. 0, Xonar DX zaledwie o włos przegrywa z X-Fi, co jest osiągnięciem nie do przecenienia. Poprzednie wydania sterowników wymagały pewnych poprawek pod względem wydajności. ASUS najwyraźniej stanął na wysokości zadania.

ASUS Xonar DX może także być doskonałym rozwiązaniem dla miłośników filmów. Dzięki technologiom: Dolby Headphone, Dolby Pro Logic IIx i Dolby Virtual Speaker, niezależnie od tego, co do karty podłączymy (słuchawki, głośniki 5. 1 lub stereo), zawsze otrzymamy doskonale przetworzony dźwięk przestrzenny, z którym CMSS-3D z kart Sound Blaster X-Fi nie bardzo może się mierzyć.

Najtrudniejsza część podsumowania to oczywiście ocena jakości dźwięku z punktu widzenia melomana. Przede wszystkim Xonar DX nie ma czego się wstydzić. Każdą integrę rozrywa na strzępy, bez dwóch zdań. Dźwięk przede wszystkim jest bardzo naturalny, z głęboko schodzącymi, szybkimi basami, niemającymi charakteru łupnięć lub dudnienia.

Co zaskakujące, Xonar DX brzmi inaczej niż D2, ale i tak lepiej niż Sound Blaster X-Fi Xtreme Gamer, z pewnością nie poniżej poziomu kart X-Fi Xtreme Music. Przede wszystkim karta urzeka szeroką panoramą, z doskonale zaznaczonym wokalem w centrum, bardzo czystymi, mocno odseparowanymi elementami w wyższych rejestrach. Jeśli jednak w naszej muzycznej kolekcji znajdują się niemal same mocno skompresowane empetrójki, a karty do niczego więcej specjalnie nie potrzebujemy, X-Fi Crystalizer może się przydać.

Przewaga nad X-Fi Xtreme Gamer (o Xtreme Audio zapomnijmy) z jednej strony oczywiście nie jest duża, a z drugiej nie na każdym sprzęcie odsłuchowym daje się odczuć. Na zestawie głośników 5. 1 Magnum 2 firmy Tracer Sound Blaster X-Fi Xtreme Gamer i Xonar DX brzmią niemal dokładnie tak samo. Podobnie było w przypadku głośników Genius SP-HF1250X. Pewne nieczystości (głośników) są zauważalne – zwłaszcza w obszarze sopranów duszą obie karty.

Dopiero po podłączeniu głośników Creative GigaWorks T40 i Genius SP-HF2000X czy Logitech G51 (5. 1) i Genius SW-HF5005 wprawne ucho może zaobserwować pewne niuanse różniące obie konstrukcje.

Na miejsce w podsumowaniu zasługują także dopracowane i świetnie zoptymalizowane sterowniki do systemów Windows XP i Vista. Jedyny problem, na jaki natrafiliśmy, to brak rozszerzeń EAX w grze Bioshock. Jednak producent zareagował błyskawicznie i udostępnił specjalną poprawkę, dzięki której ten defekt znika. Niebawem poprawka zostanie umieszczona w sterownikach.

W trakcie działania karta ani razu nie sprawiła nam problemu, mimo że spora część potencjalnych klientów była straszona przez firmę Creative, która jeszcze kilkanaście miesięcy temu twierdziła, że magistrala PCI Express jest nieodpowiednia do kart dźwiękowych.

Karty ASUS Xonar DX, choć w bardzo małych ilościach, pojawiły się już oficjalnie w naszym kraju, ale obserwując nasze forum dyskusyjne, zadajemy sobie pytanie: czy dystrybutorzy śpią? Mamy nadzieję, że sytuacja zmieni się i kart będzie więcej. Sugerowana cena detaliczna to obecnie około 210 złotych. Jeśli się utrzyma, albo przynajmniej zbytnio nie wzrośnie (zwłaszcza na początku), to mamy produkt na tle konkurencji bardzo opłacalny i pod wieloma względami wręcz lepszy.

Czy gracze mogą już żegnać się z Sound Blasterami? Obecnie wygląda na to, że Creative ma spore opory, jeśli chodzi o poprawę jakości sterowników i oprogramowania, na które skarży się bardzo wielu użytkowników. Jeśli producent Sound Blasterów nie wyciągnie wniosków z krytyki, może nie wydostać się zbyt szybko spod bombardowania ASUSA. Naszym zdaniem firma powinna zacząć od odzyskania zaufania klientów i pochylenia się nad sterownikami i oprogramowaniem. Bardzo dobry sprzęt to, jak widać, nie wszystko. Trzeba przy okazji przyznać, że niekiedy krytyka pod adresem firmy Creative jest przesadzona.

Niemniej jednak Xonar DX jest idealnym dopełnieniem oferty kart dźwiękowych firmy ASUS. Jeszcze dwa miesiące temu pierwsze egzemplarze można było w Polsce nabyć za nie mniej niż 250 złotych. Dziś cena kart zbliża się do poziomu 200 złotych. Biorąc pod uwagę jej funkcjonalność i jakość dźwięku, trudno obecnie o produkt bardziej opłacalny – dla gracza, kinomana i melomana.

dla ASUS Xonar DX

Do testów dostarczył: Firma

Cena w dniu publikacji (z VAT): około 210 złotych

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 1

Xonar DG
PCI 5. 1 & Headphone Amp Audio Card
User manual

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 2

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 3

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 4

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 5

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 6

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 7

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 8

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 9

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 10

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 11

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 12

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 13

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 14

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 15

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 16

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 17

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 18

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 19

Streszczenie treści zawartej na stronie nr. 20